Το δίγλωσσο βιβλίο του Κώστα Γκουντάρα με τίτλο «Η Αμαλιάπολη χθες και σήμερα – Στιγμές από την ταραχώδη βασιλεία και την προσωπική ζωή Όθωνα και Αμαλίας» παρουσιάστηκε την Κυριακή 13 Αυγούστου 2023 στον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Αμαλιάπολης.
Για το βιβλίο μίλησαν η Δωροθέα Κολυνδρίνη, φιλόλογος, Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Μαγνησίας και Βορείων Σποράδων, και ο δρ. Αλέξανδρος Καπανιάρης, διδάσκων στο Τμήμα Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και οργανωτικός γραμματέας «Μαγνήτων Κιβωτού», ενώ αποσπάσματα του βιβλίου διάβασε η φιλόλογος Παγώνα Γκουντάρα.
Στο τέλος της εκδήλωσης τοποθετήθηκε ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Αθ. Γκουντάρας, που αναφέρθηκε στα σημεία που συνέβαλαν στην εργασία αυτή και στα νέα στοιχεία που συγκέντρωσε, ενώ την εκδήλωση έκλεισε ο Μητροπολίτης Δημητριάδος & Αλμυρού και Πρόεδρος της «Μαγνήτων Κιβωτού» κ. Ιγνάτιος.
Αναλυτικά η παρουσίαση της Αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας & Σποράδων Δωροθέας Κολυνδρίνη:
“Ευχαριστώ θερμά τον συγγραφέα και αγαπητό φίλο Κωνσταντίνο Γκουντάρα, καθώς και ο φορέα της περιοχής μας «Μαγνήτων Κιβωτό», για την ιδιαίτερη τιμή που μου κάνουν να παρουσιάσω σήμερα στην όμορφη Αμαλιάπολη ένα βιβλίο ορόσημο για την Αμαλιάπολη και την ευρύτερη περιοχή με αφορμή τη συμπλήρωση των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση.
Είναι βέβαιο, ότι με την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση δόθηκε η ευκαιρία και η αφορμή στον Ελληνισμό να διοργανώσει και να πραγματοποιήσει εκδηλώσεις και αφιερώματα για να εμβαθύνουμε στην ελληνική ιστορία, να αναδείξουμε τις αρχές και τις αξίες της Επανάστασης και να αναστοχαστούμε τα ιδανικά που οφείλουμε να διατηρούμε ως κόρη οφθαλμού στο σύγχρονο ελληνικό κράτος.
Στα πλαίσια των συγκεκριμένων εορτασμών σε συνδυασμό με την ελληνοβαυαρική σχέση και φιλία που αναπτύχθηκε έκτοτε με την παρουσία του Βασιλιά Όθωνα στην ηγεσία της Ελλάδας αναλήφθηκε η πρωτοβουλία από την Μαγνήτων Κιβωτό να αναδείξει και να παρουσιάσει σε ένα βιβλίο την Αμαλιάπολη, τη σχέση της με τη βασίλισσα Αμαλία, την μετονομασία της κωμόπολης καθώς και πλειάδες ιστορικές πτυχές.
Το βιβλίο, δε, είναι μεταφρασμένο και στα γερμανικά προσελκύοντας αναγνώστες πέραν των εθνικών μας συνόρων, προσδίδοντας του ένα διεθνή και εξωστρεφή χαρακτήρα.
Το επίπονο και απαιτητικό έργο της συλλογής και συγγραφής των στοιχείων του πρωτοποριακού αυτού έργου ανέλαβε ο Αλμυριώτης φιλόλογος και λαογράφος Κωνσταντίνος Γκουντάρας. Με την πορεία αλλά και με τα έργα του ο συγγραφέας έχει εμπράκτως αποδείξει όλα αυτά τα χρόνια την ανιδιοτελή του αγάπη για τον τόπο του, την ιστορία της χώρας μας, των παραδόσεων και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Στο έργο του αυτό ο συγγραφέας αναλύει εκτενώς και με λεπτομέρειες την πορεία της κωμόπολης της Νέας Μιτζέλας, όταν το 1836 οι πρώτοι κάτοικοι, ως επί τω πλείστον ναυτικοί προερχόμενοι από τη γενέτειρά τους παλιά Μιτζέλα του βορείου Πηλίου, που καταστράφηκε από τους Τούρκους, προσπαθούν να ιδρύσουν και να στεριώσουν σε μία νέα περιοχή στον κόλπο του Παγασητικού.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι βρισκόμαστε στην ανατολική απόληξη της συνοριακής γραμμής του πρώτου ελληνικού κράτους, λίγα χρόνια μετά την επιτυχή έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης με την πλειοψηφία των κατοίκων να έχουν λάβει ενεργά μέρος στο αγώνα του 1821. Ο Παγασητικός Κόλπος παραμένει στα χέρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέχρι και το 1881 και την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, με την Αμαλιάπολη να βρίσκεται σε σημείο μεγάλης στρατηγικής σημασίας για τον έλεγχο του Κόλπου.
Στο βιβλίο περιγράφονται οι προσπάθειες των ανθρώπων της περιοχής να ορθοποδήσουν σε ένα ασταθές πολιτικά και κοινωνικά περιβάλλον και την απόφασή τους να μετονομάσουν την κωμόπολη της Νέας Μιτζέλας σε Αμαλιάπολη προς τιμήν της βασίλισσας Αμαλίας το 1939. Της Αμαλίας της Ελλάδας, όπως χαρακτηριστικά την αναφέρει στο βιβλίο του.
Μία από τις βασικές επιθυμίες των κατοίκων αποτέλεσε και η ανέγερση ενός μεγάλου λατρευτικού χώρου και για το λόγο αυτό κατασκευάστηκε εκείνα τα χρόνια η εκκλησία που βρισκόμαστε σήμερα, η εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα με μεγάλο μεράκι και δικές τους δαπάνες.
Γίνεται εκτενής αναφορά για τα χρόνια που ακολούθησαν, την κοινωνική ζωή και τους απελευθερωτικούς αγώνες μέχρι τη λύτρωση και την ένωση της Θεσσαλίας με την Ελλάδα το 1881 .
Παράλληλα όμως ο συγγραφέας προβαίνει σε μία αναλυτική καταγραφή της βασίλισσας Αμαλίας, τον ευγενή χαρακτήρα της, τη σπουδαία προσωπικότητά της, το μορφωτικό της επίπεδο καθώς και όλες τις σπουδαίες κοινωνικές δράσεις και παρεμβάσεις της που συνέβαλλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση και την πρόοδο της ελληνικής κοινωνίας κατά το 19ο αιώνα.
Αναμφισβήτητα η θέση και η προσωπικότητα της Αμαλίας, αλλά και το έργο που άφησε σε όλη τη χώρα επηρέασαν και διαμόρφωσαν σημαντικά την ελληνική κοινωνία. Παρά την καταγωγή της από το Όλντενμπουργκ μετά το γάμο της με τον Όθωνα και την άφιξή τους στην Ελλάδα αγάπησε τη χώρα μας επιτελώντας σπουδαίο κοινωνικό έργο. Αντίστοιχα όμως αγαπήθηκε και εκτιμήθηκε από τους Έλληνες.
Στο βιβλίο του συγγραφέα γίνεται εκτενής αναφορά για την επίσκεψη των πρώτων βασιλέων της Ελλάδας Όθωνα και Αμαλίας στη μετονομασθείσα από Νέα Μιτζέλα σε Αμαλιάπολη κωμόπολη το 1845, καθώς και στα πρωτοποριακά έργα υποδομών και υπηρεσιών που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή. Η πόλη που ιδρύθηκε με συναίνεση και σχέδιο της βασίλισσας Αμαλίας, όπως εύστοχα σημειώνει ο συγγραφέας
Επιπλέον, με τις περισσότερες από 160 φωτογραφίες της εποχής που συνέλλεξε ο συγγραφέας δίδεται η δυνατότητα στον αναγνώστη να έχει μία ολοκληρωμένη εικόνα και οπτική στα γεγονότα εκείνης της περιόδου.
Παράλληλα γίνεται εκτενής αναφορά σε μείζονα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα που συντάραξαν εκείνη την περίοδο τη χώρα μας, όπως η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου για την παροχή συντάγματος, στο ζήτημα της Μεγάλης Ιδέας κ.α.
Θεωρώ ότι αποτελεί ένα έργο-κόσμημα για την Αμαλιάπολη και την ιστορική της πορεία που απουσίαζε από την «τοπική πολιτιστική και ιστορική μας βιβλιοθήκη», με υπερτοπικό ωστόσο αντίκτυπο!
Κλείνοντας την ομιλία μου και με αφορμή το βιβλίο που παρουσιάζουμε σήμερα, θέλω να σταθώ σε δύο σημαντικά σημεία.
Το πρώτο αφορά την Αμαλιάπολη του σήμερα και τους ανθρώπους της.
Ξέρετε μόλις συζητήσαμε για τη σημερινή παρουσίαση του βιβλίου χάρηκα ιδιαίτερα που θα βρεθώ σε έναν τόπο που μου είναι τόσο οικείος και αγαπητός, ανάμεσα σε ανθρώπους και φίλους, που όλα αυτά τα χρόνια έχουμε χτίσει και σφυρηλατήσει μία σχέση αγάπης εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού. Η Αμαλιάπολη και η ευρύτερη περιοχή απαιτούν την προσοχή και τη φροντίδα όλων μας.
Ως Αντιπεριφερειάρχης Μαγνησίας και Σποράδων όλα αυτά τα χρόνια είμαι περήφανη που συμβάλλω από την πλευρά μου και συνεργάζομαι με ανθρώπους της περιοχής για την περαιτέρω ανάπτυξη και πρόοδό της.
Είμαι όμως ιδιαίτερα περήφανη που επί των ημερών μας στην περιφερειακή αρχή με επικεφαλής τον Κώστα Αγοραστό εγκαταστήσαμε με πολύ προσπάθεια και επιμονή εδώ στην Αμαλιάπολη ένα σπουδαίο αναπτυξιακό έργο, αυτό των υποθαλάσσιων Μουσείων στη δυτική πλευρά του Παγασητικού. Ένα έργο μοναδικό στην ηπειρωτική Ελλάδα, το δεύτερο μετά από το υποβρύχιο μουσείο της Αλοννήσου, που ανοίγει ένα νέο τεράστιο τουριστικό κεφάλαιο για την περιοχή και αναδεικνύει την ενάλια πολιτιστική μας κληρονομιά με τα τρία ναυάγια στο Ακρωτήριο Γλάρος, στη νήσο Κίκυνθο και στον όρμο Τηλέγραφος Κέντρο Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού (ΚΕΕΚ) στην Αμαλιάπολη. Ένα έργο που οραματιστήκαμε, υλοποιήσαμε, αποδώσαμε στην κοινωνία και βραβεύτηκε από την Ευρώπη με το πρώτο στη χώρα Βραβείο Καινοτομίας στην κατηγορία «Καινοτομία και Ψηφιοποίηση στον αειφόρο πολιτιστικό τουρισμό».
Το δεύτερο σημαντικό σημείο που θα ήθελα να επισημάνω ορμώμενη από τη σημερινή μου παρουσία είναι η μοναδική και ιστορική, επιτρέψτε μου, συμβολή του φορέα Μαγνήτων Κιβωτός, των μελών του και προσωπικά του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη κ.κ. Ιγνατίου στα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα της περιοχής μας. Αποτελεί για εμένα και την περιφερειακή αρχή ιδιαίτερη χαρά και τιμή να συνεργαζόμαστε και να προσφέρουμε σπουδαίο πνευματικό έργο για την Μαγνησία, τη Θεσσαλία και τους ανθρώπους της. Είμαι βέβαιη ότι ο ιστορικός του μέλλοντος θα έχει στην κατοχή του ένα πρωτοποριακό πνευματικό έργο παρακαταθήκης που συγκεντρώνει ο συγκεκριμένος φορέας και προσφέρουν οι άνθρωποί ανιδιοτελώς στην κοινωνία μας. Συγχαρητήρια για το πολυσχιδές έργο σας, συνεχίστε με τον ίδιο ζήλο και αγάπη και να είστε βέβαιοι ότι ως Περιφέρεια Θεσσαλίας παραμένουμε δίπλα σας να σας στηρίζουμε και να συμβάλλουμε στις δράσεις σας.
Ένας λοιπόν από αυτούς τους ανθρώπους και μέλος αυτού του ζωντανού οργανισμού είναι και ο συγγραφέας, ο αγαπητός φίλος Κωνσταντίνος που με μεράκι, όρεξη και προπαντός επιστημονική αφοσίωση εκπόνησε αυτό το έργο αυτό το ψηφιδωτό ιστορίας και έρευνας θέτοντας και ο ίδιος το δικό του λιθαράκι στην τοπική ιστορία και την κληρονομιά μας.
Αποτελεί ένα βιβλίο μέσα από το οποίο οι άνθρωποι της Μαγνησίας, και όχι μόνο, θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν ένα ταξίδι στο χρόνο διαβάζοντας τα κείμενα του συγγραφέα, τις ιστορικές αναφορές και τις εικόνες που το συνοδεύουν. Με αυτό τον τρόπο γνωρίζουμε ακόμη καλύτερα τον τόπο, την ιστορία και τους ανθρώπους του, ατενίζοντας με αισιοδοξία το μέλλον. Καθώς αν μη τι άλλο, χωρίς ιστορική μνήμη, δεν υπάρχει ελπίδα.
Καλοτάξιδο το βιβλίο σου Κωνσταντίνε από καρδιάς.”